पर्यटकीय राजधानी पोखराको पहिचानमात्रै होइन, माछापुच्छ्रे हिमाल। पृथ्वीकै महत्वपूर्ण प्राकृतिक सम्पदा हुन्, माछापुच्छ्रे र अरू हिमालहरू। तर, माछापुच्छ्रे हिमाल हिउँबिनाको पत्थर पर्वतमात्रै भएको छ। अरू हिमालतिर पनि हिउँ कम छ। हिमालमा हिउँ निख्रिंदो छ। यस्तो किन भइरहेको छ भने पृथ्वीको तापमान वृद्धि भइरहेको छ। हिमालमा हिउँ नहुनु पानीका स्रोतहरू पनि सुक्नु हो। त्यसो त थुप्रै...
Category: Environment Analysis NP
कोपमा किन मुख्य बनेन हिमालको एजेन्डा ?
केही वर्षयता नेपालले पर्वतीय क्षेत्रको मुद्दालाई क्षेत्रीयसँगै विश्वमञ्चमा उठाइरहेको छ । उच्चस्तरीय भ्रमणमा पनि सरकार प्रमुख तथा राष्ट्रप्रमुखहरूले जलवायु परिवर्तनले नेपालको हिमाल र हिमाली क्षेत्र तथा जीविकोपार्जनमा परेको असरबारे विश्वको ध्यानाकर्षण गराउँदै आएका छन् । विश्व जलवायु सम्मेलनमा त निरन्तर हिमालका मुद्दा उठिरहेको छ । नेपालले एक साताअघि विभिन्न कार्यक्रम गरी अन्तर्राष्ट्रिय पर्वत दिवस मनायो । संयुक्त राष्ट्रसंघले डिसेम्बर...
कूटनीति र जलवायु न्याय
पछिल्लो समय विश्वका अतिकम विकसित देश विविध कारण बढी समस्यामा छन् । कोभिड महामारी, रुस–युक्रेन युद्ध, विभिन्न देशका आन्तरिक तथा अन्तरदेशीय भूराजनीतिक तनावले यी देश जेलिएका छन् । आन्तरिक द्वन्द्व, सशस्त्र विद्रोह एवं आतंकवादको समस्या त छँदै छ, यी बाहेक ती देशमाथि अकल्पनीय र जबर्जस्त थपिन पुगेको बोझ हो, जलवायु परिवर्तन । जलवायु परिवर्तनबाट उत्पन्न जटिलता र दिन...
जलवायु परिवर्तनजन्य आप्रवासन : तावाबाट उछिट्टिएर भुङ्ग्रोमा
केही दशकयता राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रिय मञ्चहरूमा जलवायु परिवर्तन सम्बन्धी बहसले उच्च प्राथमिकता पाउँदै आएको छ । नेपालमा मात्रै होइन, विश्वभर नै जलवायुजन्य घटनाबाट अर्थतन्त्र, समाज र भौतिक पूर्वाधारमाथि गम्भीर क्षति हुने क्रम बढ्दो छ । जलवायुजन्य विपद् तथा अन्य प्रभावका कारण आप्रवासनको आयाम समेत बदलिएको छ । पछिल्लो समय यही यथार्थलाई मध्यनजर गर्दै जलवायु परिवर्तनलाई...
हेगमा सुनिँदै नेपाल
इन्टरनेसनल कोर्ट अफ जस्टिस (आइसिजे) को जलवायु परिवर्तनसम्बन्धी अन्तर्राष्ट्रिय सुनुवाइमा नेपालको प्रतिनिधित्व गर्दै परराष्ट्रमन्त्री आरजु राणा देउवा शनिबार नेदरल्यान्ड्स प्रस्थान गरेकी छन्। नेदरल्यान्ड्सको हेगमा मुख्यालय रहेको अन्तर्राष्ट्रिय न्यायालयमा गएको डिसेम्बर २ देखि यो सुनुवाइ जारी छ। ‘अब्लिगेसन्स अफ स्टेट्स इन रेस्पेक्ट अफ क्लाइमेट चेन्ज (जलवायु परिवर्तनमा राज्यको दायित्व)’ भन्ने विषयमा भइरहेको सार्वजनिक सुनुवाइमा जलवायु परिवर्तनबाट...
हरित कूटनीति
प्राचीन र माध्यमिक कालमा व्यापारवाद (मर्केन्टालिज्म) फस्टाउँदा संसारका धेरै देशहरूले चाणक्य नीति अनुशरण गर्दै दुईपक्षीय कूटनीति सम्बन्ध बढाएको पाइन्छ। आधुनिक काल यतातिर भने भियना कन्भेन्सन अन् डिप्लोमेटिक रिलेसन–१९६१ बमोजिम सार्वभौम मुलुकहरूले औपचारिक रूपमा राजदूत, उच्च नियोग तथा कन्सुलर राखी द्विपक्षीय सम्बन्ध बढाएको पाइन्छ। जसले गर्दा ती मुलुकलाई आपसी राष्ट्रिय हित तथा सार्वभौम अस्त्तित्वलाई सम्मान गर्दै...
चीनको माब्जा जाङ्बो परियोजनाले नेपालको कर्णालीनदीलाई कसरी असर गर्न सक्छ ?
काठमाडौं- तिब्बतको माब्जा जाङ्बो र नेपालमा कर्णाली नदी भनेर चिनिने नदीले लाखौं नेपालीको जीवनरेखा हो । तर नदीको माथिल्लो भागमा चीनको महत्वाकांक्षी बाँध परियोजनाका कारण करोडौं नेपालीको भविष्य जोखिममा परेको छ । भूउपग्रहबाट खिचिएको तस्बिरहरूले मे २०२१ बाट माब्जा जाङ्बोमा नेपालबाट मात्र १६ किलोमिटर उत्तरमा निर्माण गतिविधिहरू सुरू भएको देखाएको छ । बाँधबारे पूर्ण विवरणहरू...




