काठमाडौं र अरु सहरहरुमा राजावादी गतिविधि बढ्दै गएका छन्, तपाईं कत्तिको जानकार हुनुहुन्छ ? नेपालका नागरिकहरुमा सरकारहरुले डेलिभर गर्न नसकिरहेको निराशा हुन सक्छ । पछिल्लो आम चुनावमै पनि त्यसको संकेत देखिएको थियो । स्थापित दलहरुको ठाउँमा नयाँ दल र व्यक्तिहरु पनि उदाउनुका पछाडि यही नागरिक बेचैनी कारक हो भन्ने मलाई लाग्छ । यस्तै माहोलमा राजतन्त्र...
परराष्ट्रमन्त्री आरजु राणाले भारतीय पक्षले पनि नेपालमा लोकतान्त्रिक प्रणाली नै चाहेको बताएकी छन्। भारत भ्रमण सकाएर स्वदेश फर्किएकी परराष्ट्रमन्त्री राणाले शुक्रबार सञ्चारकर्मीसँग कुरा गर्दै भारतीय पक्ष लोकतन्त्रकै पक्षमा रहेको बताइन्। नेपालमा राजावादी सक्रिय भइरहेका बेला मन्त्री राणाले भारतीय पक्षको सन्देश नेपालमा लोकतन्त्र नै रहेको स्पष्ट पारेकी हुन्। ‘भारतीय पक्षसँग राजनीतिक विषयमा धेरै कुराकानी नभए पनि...
राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले स्टिल तथा आल्मुनियम उत्पादनमा लगाएको २५ प्रतिशत भन्सार कार्यान्वयनमा आएपछि ‘ट्रम्प ट्रेड वार २.०’ नयाँ उत्कर्षमा पुगेको छ । क्यानडाको ओन्टारियो राज्यले अमेरिकामा निर्यात गर्ने बिजुलीमा २५ प्रतिशत निर्यात शुल्क लगाउने घोषणा गरेको थियो । अमेरिकी वाणिज्यमन्त्री हवार्ड लटनिकसँगको वार्तापछि जसलाई उसले तत्कालका लागि स्थगित गरेको छ । ट्रम्पले स्टिल तथा आल्मुनियम...
भारतसँगको खुला सीमा नेपालको आर्थिक विकास र आन्तरिक सुरक्षामा चुनौती बन्नुका साथै दुई देशबीचको सम्बन्धमा पनि तनावको कारक बन्न सक्ने भएकाले यसको नियमन अपरिहार्य भएको छ। सुशील प्याकुरेलनेपाल र ब्रिटिश इन्डियाबीच २०९ वर्षअघि भएको सुगौली सन्धि (सन् १८१६)बाट नेपाल राज्यको अन्तर्राष्ट्रिय सिमाना निर्धारण भयो। त्यस वेलादेखि नै जनताले नेपाल-भारतबीचको खुला सीमा देख्दै आएका छन्। सीमाबाट हुने अवैध व्यापार...
संसारकै राजनीति र कूटनीतिमा कहिल्यै नदेखिएको एउटा दृश्य शुक्रबार साँझ देखियो। अमेरिकी राष्ट्रपति कार्यालय ओभल अफिसमा राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्प र युक्रेनी राष्ट्रपति भोलोदिमिर जेलेन्स्कीबीच भएको छलफलमा चर्काचर्की भयो। छलफलमा अमेरिकी उपराष्ट्रपति जेडी भान्ससमेत थपिए। त्यसपछि जेलेन्स्कीमाथि तेस्रो विश्वयुद्धको प्रपञ्च रचेको, अमेरिकी सहयोगप्रति कृतज्ञ नरहेकोजस्ता आरोप लगाउँदै वार्ता अवरुद्ध भयो । यसअघि रुस र युक्रेनबीच जारी युद्ध...
अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्प र उपराष्ट्रपति जेडी भेन्स तथा अतिथिका रूपमा ह्वाइटहाउस पुगेका युक्रेनी राष्ट्रपति भ्लोदिमिर जेलेन्स्कीबीचको वार्ता विश्व राजनीति र कूटनीतिको बिरलाकोटि घटनाका रूपमा दर्ज भएको छ । ओभल अफिसमा जेलेन्स्कीमाथि ट्रम्प र भेन्सले जस्तो व्यवहार देखाए, एउटा सार्वभौम देशका राष्ट्रपतिका लागि गरिने अपेक्षित व्यवहारको सर्वथा विपरीत थियो । अर्कोतर्फ, युद्धका कारण युक्रेनले भोगेको क्षतिबाट पाठ...
कहिलेकाहीं सामान्य तवरले व्याख्या गर्न नसकिने घटना घटित हुन्छन् । कारण, कृया र प्रभावद्वारा ठम्याउन कठिन हुने त्यस्ता प्रकरणहरूलाई बुझ्न रूढोक्ति (क्लिसे) भइसकेका कथनहरू काम लाग्छन् । असमान देशहरूबीच रहने सम्बन्धको धरातलीय यथार्थ झल्काउँदै पेलोपोनेसियन युद्धको प्रसंगमा ग्रिक इतिहासकार थ्युसिडाइड्सको बहुउद्धृत भनाइको सान्दर्भिकता झन्डै २५०० वर्षपछि पनि यथावत् छ— ‘बलियाले सकेको गर्छन्, कमजोरलाई परिआएको भोग्नुपर्ने हुन्छ’ । अन्तर्राष्ट्रिय...
अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्प र युक्रेनी राष्ट्रपति भ्लोदिमिर जेलेन्स्कीबीच ह्वाइटहाउसमा भएको बहुचर्चित आरोप–प्रत्यारोप र तनावपूर्ण बैठकपछि विश्वव्यापी शक्तिशाली कूटनीतिक तरंग सिर्जना भएको छ । ट्रम्पको दोस्रो कार्यकालको शपथग्रहणसँगै अमेरिकाको विदेश नीतिमा आएको अप्रत्याशित परिवर्तनले भूराजनीतिक सम्बन्ध र सामरिक सन्तुलन उथलपुथल हुने पूर्वसंकेत देखिएको छ । ट्रम्पले हालसम्म सार्वजनिक गरेका विवादित नीति र गैरकूटनीतिक अभिव्यक्तिले नयाँ भूराजनीतिक र...
भारतको ओडिसा राज्यस्थित केआइआइटी विश्वविद्यालयमा अध्ययनरत २० वर्षीया नेपाली छात्रा प्रकृति लम्साल कलेजको होस्टेलमा शंकास्पद रूपमा मृत भेटिएको घटनाले धेरै पक्षलाई एकसाथ सतहमा ल्याइदिएको छ । सोही क्याम्पसमा अध्ययनरत भारतीय छात्र अद्विक श्रीवास्तवले नेपाली छात्रा प्रकृति लम्साललाई पटक–पटक दुर्व्यवहार गरेको विषय बारम्बार क्याम्पस प्रशासनलाई उजुरी गर्दा पनि त्यसको सुनुवाइ गरिएन । अन्ततः लम्सालको शव होस्टेलभित्रै शंकास्पद अवस्थामा...
म जन्मिएको देश अहिले राष्ट्रवादमा चुर्लुम्मै डुबेको छ। यो क्षणलाई टाढा बसेर अवलोकन गरिरहँदा अलिकति रमाइलो, अलिकति अचम्म र धेरैचाहिं; यो स्थितिलाई राष्ट्रवादसँग अहिले मात्रै जोडेर हेरेको देख्दा, मानिसहरू कति मतलबी हुनेरहेछन् भन्ने सोच पनि आउँदो रहेछ। हुनत, यो देश र यहाँका बासिन्दाहरू समय–समयमा राष्ट्रवादको नारामा डुबेर सामाजिक र राजनैतिक माहोल तताइरहेकै हुन्छन्; तर, अहिलेको...